در دوره آموزشی آشنایی با سهام چه می آموزید؟ ما در دوره آموزشی آشنایی با سهام به شما میگوییم که سهام چیست و
چرا باید در بورس سرمایه گذاری کنید؟در ادامه شما موارد زیر را خواهید آموخت:
چرا شرکتها سهام خود به سرمایه گذاران میفروشند؟
چگونه سرمایه گذاران از خریدن سهام شرکتها سود میبرند؟
سرمایه گذاری در بورس چه مزیتی نسبت به سایر انواع سرمایه گذاری دارد؟
همچنین با ذکر یک مطالعه موردی، معرفی یک کتاب و چند وبسایت بسیار مهم، شما را آماده ورود به بازار بورس میکنیم، اولین سهم خود را همراه با ما میخرید و سپس با خرید دومین سهم خود، سبد سهام خود را از همین ابتدا متنوع میکنید. پس کفشهایتان را پا کنید و آماده ورود به دنیای دلربای سرمایه گذاری باشید!
سهام چیست ؟ آیا میتوانید قبل از شرکت در این دوره آموزشی به آن پاسخ دهید؟ما میخواهیم با شما کاملاً روراست و صادق باشیم. ما نمیخواهیم تمامی آنچه در کتابهای دانشگاهی – با تمامی آن اصطلاحات و فرمولهایشان – ارائه میشود، در اینجا بیان کنیم. ما میخواهیم به سادهترین زبان ممکن موضوعات سرمایه گذاری و مالی را برای شما بازگو کنیم. امروز، شما اینجایید تا
درباره سهام آموزش ببینید و یاد بگیرید که سهام چیست. پس مطمئن باشید مطابق با انتظارتان، آموزش خواهید دید…
بالاخره سهام چیست ؟
یک شرکت به هزاران، صدها هزار و حتی میلیونها بخش تقسیم میشود که به آنها سهم میگویند. مدیران، کارکنان و سرمایه گذاران میتوانند سهام شرکتهایی را بخرند که فکر میکنند گزینهی خوبی برای سرمایه گذاری است.
هر سهم بیانگر درصدی از مالکیت کل شرکت است. فرض کنید ارزش کل شرکتی ۱۰ میلیون تومان است که به ۱۰۰ قسمت مساوی تقسیم شده است و ارزش هر سهم ۱۰۰۰۰۰ تومان است. درصورتیکه که شما ۱۰ سهم از این ۱۰۰ سهم را بخرید مالک ۱۰% کل شرکت خواهید بود.
البته واژه سهام بیشتر در بورس معنی پیدا میکند و چنانچه شرکتی از سرمایه کافی و شرایط خاصی برخوردار باشد، میتواند با عرضه عمومی اولیه خود، وارد بازار بورس شود و در این صورت سرمایه گذاران میتوانند با خرید سهام آن در عرضه اولیه، مالک بخشی از شرکت شوند. به این صورت شرکت به منابع مالی بسیاری دست پیدا میکند که از محل سرمایههای اندک سرمایه گذاران تأمین میشود و میتواند از این منابع مالی برای پیشبرد پروژههای خود و سودآوری بیشتر استفاده کند.
برای آنکه بهتر متوجه شویم که منطق مالکیت سهام چیست، بگذارید به ذکر یک مثال بینالمللی و ملموستر برای فهم این موضوع بپردازیم. علت اینکه ما از شرکتهای داخلی استفاده نکردیم، نبود اطلاعات لازم و عدم شفافیت کامل در مورد سهامداران و مالکان شرکتها قبل و بعد از ورود به بازار بورس است.
چه کسی مالک فیسبوک استشرکت فیسبوک را در نظر بگیرید. پیش از آنکه این شرکت وارد بازار بورس شود، نسبت مالکیت بزرگترین شبکه اجتماعی جهان بهصورت زیر بود.
درصد مالکیت صاحبان فیسبوک

این نمودار نشاندهنده مالکان فیسبوک پیش از ورود آن به بازار سرمایه است. شما میتوانید ببینید که بنیانگذاران این شرکت، یعنی مارک زوکربرگ و کارمندان آن، بخش بزرگی از مالکیت این شرکت را در اختیار داشتند.
این موضوع به معنای آن است که سهام یک شرکت در اختیار تعداد محدودی سرمایه گذار است؛ اما زمانی که در سال ۲۰۱۲ فیسبوک به یک شرکت سهامی عام تبدیل شد، اجازه داد که هر فردی در هرکجای دنیا، این توانایی را داشته باشد که مالک بخشی از فیسبوک باشد.
آنچه در این بخش باید بیاموزید این است که خرید سهام یک شرکت مانند آن است که شما مالک بخشی از آن شرکت باشید.
چرا باید در سهام سرمایه گذاری کنید؟ (مقایسه عملکرد بازار بورس)خب تا الآن فهمیدیم که سهام چیست؛ اما چرا افراد پول خود را در بورس سرمایه گذاری میکنند؟ چرا شما باید بخواهید که مالک بخشی از یک شرکت باشید؟ آیا پاسخ این سؤالها به عملکرد بازار بورس مربوط میشود؟
خب، جواب بسیار ساده است. سرمایه گذاریهای بسیاری در بازار به وقوع میپیوندد – که بسیاری از آنها خوب هستند. حسابهای بانکی، اوراق مشارکت، طلا و بازار مسکن همگی در طول تاریخ عملکرد خوبی داشتهاند، اما هیچکدام (و قطعاً هیچکدام) در طول تاریخ عملکرد بازار بورس را نداشتهاند.
حرف ما را باور ندارید؟ ما به شما ثابت خواهیم کرد… پس با ما همراه باشید
ابتدا یک مثال از بازار آمریکا میزنیم. یک دلار سرمایه گذاری در بازار سهام در سال ۱۸۰۲ برابر با ۷۰۰٫۰۰۰ دلار به نرخ دلار امروز میباشد. این بازدهی از عملکرد سایر سرمایه گذاریها بهشدت بیشتر است. لطفاً به نمودار زیر نگاهی بیندازید:
رشد شاخص بورس آمریکا

اما شاید بپرسید بازار بورس آمریکا چه ارتباطی با بورس اوراق بهادار تهران دارد؟ پاسخ اینجاست که عملکرد بازارهای بورس در همه جای دنیا تقریباً شبیه به هم است و تحت تأثیر عواملی خاص رونق مییابند یا دچار رکود میشوند. تنها تفاوتی که بین بورسهای بینالمللی و بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد سابقه و تاریخچه آنهاست. بورس اوراق بهادار تهران جزو بازارهای نوپا بهحساب میآید، نحوه اندازهگیری شاخص چند بار تغییر کرده است تا عملکرد بهتری داشته باشد، قوانین نظارتی دچار تغییر و تعدیل میشوند و تعداد شرکتهای بورسی هنوز از مرز ۵۰۰ شرکت عبور نکرده است.
بااینحال تحقیقی در سال ۱۳۹۱ انجام شد تا بررسی کند کدامیک از بازارها در دهه ۸۰ شمسی، عملکرد بهتری داشته است.
مقایسه بازارهای مالی مختلف در ایران

این تحقیق نشان داد درحالیکه میانگین نرخ تورم در دهه اخیر ۱۵٫۸ درصد بوده است، میانگین نرخ رشد ارزش سکه بهار آزادی برابر ۲۶٫۹ درصد، نرخ رشد ارزش سبد سهام برابر ۲۱٫۷ درصد، نرخ رشد ارزش مسکن ۱۸٫۹ درصد و نرخ رشد ارزش دلار برابر ۸٫۲ درصد بوده است. همانطور که در نمودار فوق میبینید، در سالهای ۸۰ تا ۹۰ عملکرد سکه بهار آزادی و در کل بازار طلا بهتر از بازار بورس بوده است. نکته اساسی در اینجا داشتن افق سرمایه گذاری بلندمدت و بررسی بازارها در دورههای زمانی طولانی حتی بیشتر از ده سال یا بیست سال است تا بتوان پاسخ بهتری به این سؤال داد که چرا افراد در بورس سرمایه گذاری میکنند؟
بنابراین عملکرد بازار بورس طی سالیان اخیر در مقایسه با سایر بازارها؛ تنها یک دلیل آن است که چرا شما باید پول خود را در سهام سرمایه گذاری کنید… اما تنها دلیل آن نیست.
در ادامه سایر دلایل سرمایه گذاری در سهام را با هم بررسی میکنیمآیا آنچه که در درس قبلی گفتیم کافی نبود؟ در ادامه دلایل سرمایه گذاری در سهام دیگری به شما ارائه میکنیم.
ساده است: سرمایه گذاری در سهام ساده است. بازار مسکن نیز در طول زمان نشان داده است که میتواند سرمایه گذاری خوبی باشد، اما دلایلی وجود دارد که هرکسی نمیتواند وارد این بازار شود. اولین دلیل اینکه سرمایه گذاری در آن سخت است و دلیل دوم و اصلی نیز اینکه شما برای ورود به این بازار سرمایه زیادی احتیاج دارید. ما به شما نشان خواهیم داد که یافتن و خرید سهام تا چه حدی میتواند فرآیندی ساده شود.
ارزان است: هزینه خریدوفروش به نسبت سایر بازارها پایینتر است و با هزینه مشاوره حرفهای نیز در این صنعت در حال کاهش است (دراینباره فکر کنید… حتی آموزشی که شما الآن در حال استفاده از آن هستید، در مقابل سودی که در این بازار وجود دارد، تقریباً رایگان است!).
هیچ میزان حداقلی برای سرمایه گذاری وجود ندارد: برخلاف سرمایه گذاری در بازار مسکن یا شرکتهای خصوصی، هیچ حداقلی برای سرمایه گذاری در سهام وجود ندارد. این به معنای آن است که هرکسی با هر میزان سرمایه میتواند وارد این بازار شود.
شما میتوانید از سهام برای دوران بازنشستگی استفاده کنید: شما میتوانید از همین حالا برای دوره بازنشستگی خود برنامهریزی کنید و در سهامی که پیشبینی میکنید در ده تا بیست سال آینده سود خوبی داشته باشد، سرمایه گذاری کنید. مطمئناً سود نقدی که از این شرکتها دریافت خواهید کرد، پاسخگوی همهی نیازهای شما در سالهای بازنشستگی و سالمندی خواهد بود.
شما از مزایای مالیاتی بهرهمند خواهید شد: نظام مالیاتی جمهوری اسلامی ایران از سرمایه گذاری در بورس استقبال میکند و جز ۰٫۵% از قیمت سهم هنگام فروش آن، هیچگونه مالیاتی بر سرمایه گذاران این بازار وضع نمیکند.
با توجه به همه آنچه گفته شد، به نظر میرسد که هیچ راه بهتری برای رشد دارایی وجود ندارد مگر اینکه در بازار بورس سرمایه گذاری کنید.
خرید سهام بهترین راه برای رشد سرمایه گذاری و تبدیل آن به ثروت بیشتر در طول زمان است.
زمانی که شما اقدام به خرید سهام میکنید دو راه برای کسب درآمد دارید:
یکم. قیمت سهمتان افزایش بیابد
قیمت سهمتان افزایش بیابد
اگر شما سهامی را در قیمت ۲۰۰ تومان بخرید و قیمت آن به ۴۰۰ تومان برسد، سرمایه شما دو برابر شده است (به هر جهت روی کاغذ شما نیازمند آن هستید که سهامتان را بفروشید تا بتوانید سودتان را شناسایی و دریافت کنید) این قبیل سودها را به نام سود سرمایه میشناسند.
دوم. شما در ازای مالکیت سهامتان سود به دست میآورید.
شما در ازای مالکیت سهامتان سود به دست میآورید.
بسیاری از شرکتهای حاضر در بازار سهام به شکل سالیانه به سهامدارانشان سود میدهند. آنها این کار را انجام میدهند تا سودشان را با سهامدارانشان شریک شوند. چیزی شبیه به اینکه «از شما ممنونیم که به ما اعتماد داشتید». اینکه بتوانید با سرمایه گذاری در بازار سهام سودهای بالاتری نسبت به سود بانکی به دست بیاورید، اتفاق عجیبی نیست. آیا شما مالک سهام هستید؟ بنابراین بروید و سودهایتان را جمعآوری کنید.
بنابراین، بازده کل شما از مالکیت سهام یا بهصورت سود سرمایه (افزایش قیمت سهام) یا سود نقدی سالیانه سهمتان خواهد بود.
قانون الاکلنگ (ریسک و بازده) در بازار بورس!سرمایه گذاران همواره با انواع مختلف ریسکها مواجه هستند. سادهترین تعریفی که از ریسک میتوان ارائه داد این است که «یک سرمایه گذار احتمال دارد بخشی یا همه سرمایه خود را از دست بدهد». نترسید، اگر انواع مختلف ریسک را بشناسید و برای روبرو شدن با آن برنامهریزی کنید، آسیبی به شما نخواهد رساند. ابتدا لازم است قدیمیترین رابطهای را که در دنیای سرمایه گذاری وجود دارد، به شما معرفی کنم… بله رابطه ریسک و بازده.
رابطه ریسک و بازده بیان میکند که اگر بخواهید بازده بالاتری به دست آورید، باید ریسک بیشتری را هم تحملکنید و اگر نمیخواهید ریسک کنید، پس بازدهی سرمایه گذاری شما هم زیاد نخواهد بود. درست مانند الاکلنگ، هرچقدر الاکلنگی که سوار شوید کوچکتر باشد، هنگام بازی ارتفاع شما از زمین نیز کمتر میشود و درنتیجه هیجانی نیز به شما وارد نمیشود. برعکس اگر سوار یک الاکلنگ خیلی بزرگ شوید، ارتفاع شما از زمین بیشتر میشود و هنگام پایین و بالا رفتن هیجان شما افزایش مییابد و بیشتر کیف میکنید! حالا بیایید به موضوع اصلی بازگردیم. اگر بازده بیشتری (هیجان بیشتر) میخواهید، باید بیشتر ریسک کنید (الاکلنگ بزرگتر)، در این صورت احتمال سود و زیان شما (بالا و پایین رفتن الاکلنگ) نیز بیشتر میشود.
حالا بیایید چند نکته کوتاه در مورد درباره ریسک و بازده سهام را با هم مرور کنیم: در کوتاهمدت (بگذارید بگوییم کمتر از دو سال)، کاملاً قابلدرک است که سرمایه گذاری شما میتواند ارزشی کمتر از میزان پرداختی شما داشته باشد و این یعنی بدشانسی، باید با زیان از بازار خداحافظی کنید؛ اما رفتار بازار بورس به این شکل است که سرمایه گذاری بلندمدت را دوست دارد. در طول دورههای زمانی ۵ تا ۱۰ سال قیمت سهام ممکن است مدام نوسان کند و بالا و پایین برود، اما درنهایت بازار پاداش صبوری شما را خواهد داد و سود خوبی عایدتان میشود.
ریسک و بازده رابطه مستقیم دارند و اگر سود بالاتری میخواهید باید ریسکپذیرتر باشید (ریسک و بازده دو روی یک سکه هستند). به خاطر داشته باشید که تابهحال هیچکس از سرمایه گذاری در سپردههای کوتاهمدت یا بلندمدت بانکی ثروتمند نشده است.
سرمایه گذاری در سهام قطعاً دارای ریسک است؛ اما معمولاً برای سرمایه گذارانی که صبور هستند و در برنامهریزی مالی خود منظم هستند، این ریسک به نتیجه مطلوب منجر میشود.
برای خرید اولین سهم چه نکاتی را باید رعایت کنید؟اولین سهم خود را بخرید هما وصلت با آشنایات را فراموش نکنید...با وجود چند صد شرکت در بازار بورس، فهم اینکه از کجا باید شروع کنید، کار دشواری است. خرید اولین سهم کار بسیار دشواری است
نکته خوب آن است که سرمایه گذار مشهور، پیتر لینچ، این تصمیمگیری ابتدایی را برای ما ساده کرده است…
کتاب معروف پیتر لینچپیتر لینچ یکی از بهترین و موفقترین سرمایه گذاران تاریخ است. زمانی که او صندوق سرمایه گذاری مشترک شرکت فیدلیتی ماگلان را در بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۰ مدیریت میکرد، تقریباً هرسال ۳۰% بازده به دست میآورد. او این بازده را با قانون بسیار سادهای به دست آورده است که در کتاب خود one up on wall street بیان میکند: آنچه را که میشناسید بخرید. لینچ توصیه میکند که سرمایه گذاران با خرید سهامی شروع به کار کنند که به آن علاقهمند هستند و کسبوکار شرکت، محصولات، نوع فروش و هزینه و درآمد آن را بهطور کامل میشناسند و میفهمند.
ایده «وصلت با آشنایان»، برای شما دو منفعت مهم در بر دارد:
شما در بازار سهام به خاطر دانش بیشترتان نسبت به دیگران درآمد کسب میکنید. اگر شما درباره موضوعی اطلاعات و دانش بیشتری داشته باشید، شانس بیشتری دارید که نسبت به دیگران تصمیمهای سرمایه گذاری بهتری اتخاذ کنید. اگر تصمیمات شما واقعاً بهتر باشند، قیمت سهام درنهایت کیفیت تصمیمهایتان را نشان خواهد داد و با بالا رفتن قیمت سهام، شما سود موردنظرتان را کسب خواهید کرد.
اگر در شرکتهایی سرمایه گذاری کنید که به آنها علاقهمند هستید، دنبال کردن اخبار و اطلاعات شرکت برای شما راحتتر و دلپذیرتر خواهد بود: اگر واقعاً به خودرو علاقه دارید، دنبال کردن اخبار مربوط شرکتهای سیمانی آنچنان برای شما جذاب نخواهد بود. همانند بسیاری موارد دیگر در زندگی روزمره: اگر شما همراه با هر کاری سرگرم هم باشید و از آن لذت ببرید، احتمال موفق شدنتان بهمراتب بیشتر است.
دو گام در جهت خرید اولین سهمتاناول. با توجه به علایق خودتان شروع کنید: اگر بخواهید سهمی را بخرید که به آن علاقهمندید، پس نخست باید خود و علاقهمندیهای خود را بهخوبی بشناسید. با توجه به موضوعاتی شروع کنید که واقعاً به آنها علاقه دارید. آیا شما برای محصول خاصی پول زیادی هزینه میکنید؟ شما چه کالاهایی را بیشتر مصرف میکنید و نحوه مصرف شما چگونه است؟ آیا علاقه خاصی دارید؟ تفریح خاصی؟ ورزش میکنید؟ در چه صنعتی کار میکنید؟
دوم. سهمی را بخرید که با علایق شما همخوانی دارد: سهم مناسبی را بخرید که با علایق شما، عادتهای خرج کردن شما یا تجارب شغلی شما همخوانی دارد.
چرا معطل هستید؟ اولین خرید خود را همین حالا بدون ریسک انجام دهید. کافیست به وب سایت تالار مجازی بورس رفته و به صورت مجازی اما در محیطی واقعی شروع به خرید و فروش سهام و تمرین سهامداری کنید.
اخبار بورس را از کجا به دست آورید؟ مهمترین وبسایت بورسی را بشناسید…تنها خرید یک سهم کافی نیست. اخبار بورس هم مهم هستند. تمامی گروههای ورزشی موفق در هر پست چند بازیکن خوب دارند – آنها بازیکنانی دارند که در صورت مصدومیت یکی از آنها میتواند بهخوبی جانشین سایرین شود و وظایف او را بهخوبی انجام دهد.
دقیقاً همین موضوع درباره سرمایه گذاری در بورس نیز صادق است. شما به یک سبد فرضی احتیاج دارید تا سهام چندین شرکت کاملاً متفاوت را در آن قرار دهید. با این کار میتوانید از فاجعهای که ممکن است برای یک سهم پیش بیاید جلوگیری کنید. اگر سهام یکی از شرکتهای موجود در سبد سهام شما دچار مشکل شود و با زیان روبرو شود، خوشبختانه بخش دیگری از سرمایه گذاری شما میتواند با قدرت هرچهتمامتر پیش برود و موفق باشد و برای شما درآمدزایی کند و مهمتر از همه زیان ناشی از آن سهم نامطلوب را پوشش دهد. برای این کار باید اخبار بورس و اطلاعات بازار را دنبال کنید. یکی از وبسایتهایی که همه سرمایه گذاران مدام به آن مراجعه میکنند، وبسایت کدال است.
http://www.codal.ir/
شرکتها موظف هستند هرگونه اخبار و اطلاعیه خود را سریعاً منتشر کنند. این اخبار و اطلاعیهها در این وبسایت اطلاعرسانی میشود. شما میتوانید جدیدترین اطلاعیهها در مورد شرکتها و نمادها را در این پایگاه مشاهده کنید. اطلاعاتی از قبیل سود شرکت، سود تقسیمی، تشکیل مجامع عمومی، گزارشها حسابرس و غیره.
متنوع سازی سبد سهام … عبارتی که هیچکس آن را نفهمید!ما در درس قبلی گفتیم که در سبد فرضی خود سهام شرکتهای کاملاً متفاوت را قرار دهید. به این کار متنوع سازی سبد سهام گفته میشود. مطمئناً شما با این گفته آشنا هستید که «همه تخممرغهای خود را در یک سبد نگذار» یا شاید «همه پولهایت را در یکی از جیبهایت نگذار». اگر بگذارید چه میشود؟ اگر سبدتان به زمین بیفتد، همه تخممرغها خواهد شکست یا اگر هنگام خروج از استادیوم آزادی و در تراکم جمعیت دربهای خروجی، سارق جیببر به جیب شما بزند، همه پولهایتان را خواهد برد. مسلماً اگر در جیب دیگرتان یک اسکناس ۵۰۰۰ تومانی هم باشد، میتوانید خودتان را به خانه یا محل کار برسانید و از افراد غریبه تقاضای کمک نکنید!
دقیقاً همین مفهوم درباره سبد سهام شما هم به کار میرود که گاهی به آن پرتفوی هم گفته میشود. یک پرتفوی متنوع میتواند ریسک سرمایه گذاری شما را کاهش دهد.
به این مثال توجه کنید:
فرض کنید که کل پرتفوی شما از ۱۰۰۰۰ سهم یک شرکت مواد غذایی تشکیل شده است. در یک روز شوم، در محل انبار این شرکت مواد غذایی، آتشسوزی میشود و کل موجودی انبار این شرکت را از بین میبرد. این اتفاق بدون شک ارزش سرمایه گذاری شما را تحت تأثیر قرار میدهد. به علت اینکه سهام این شرکت مواد غذایی کل پرتفوی شما را تشکیل داده است، شما با زیان هنگفتی مواجه خواهید شد و سرمایه زیادی را از دست خواهید داد.
در عوض اگر تنها بخش کوچکی از پرتفوی شما به سهام این شرکت اختصاص یافته بود و باقی آن را شرکتهای دیگر فعال در صنعتهای دیگر تشکیل داده بودند، آن زمانی که شرکت مواد غذایی دچار بحران شد، تنها بخش کوچکی از سرمایه گذاری شما دچار مشکل میشد و نه کل پرتفوی شما. برای اینکه بتوانید بهتر با این مفهوم آشنا شوید و آن را به کار ببندید نگاهی به دوره مقدمات متنوع سازی سبد سهام بیندازید. در این دوره ما بهطور مفصل به موضوع تنوعبخشی سبد سهام پرداختهایم و شما اطلاعات بسیار ارزشمندی را دراینباره فرا خواهید گرفت.
خب، قبل از مراجعه به آن دوره آموزشی، به تالار مجازی بورس بروید و با خرید دومین سهمتان، سبد سهام خود را متنوع تر کنید…
برای خرید دومین سهام، شما از تکنیک دیگری استفاده خواهید کرد که بسیاری از سرمایه گذاران بهره میبرند: جریان اخبار. میزان و کیفیت اخبار درباره یک شرکت و محصولات آن میتواند قیمت سهام شرکت را تحت تأثیر قرار دهد. چراکه هرقدر تحلیلگران توجه بیشتری به یک سهم داشته باشند، اطلاعات بیشتری از آن سهم در بازار منتشر خواهد شد و ریسک سرمایه گذاری در آن سهم نیز تا حدودی کاهش خواهد یافت.
اکنون شما در مسیر متنوع کردن پرتفوی خودتان قرار دارید. لطفاً اطمینان حاصل نمایید که اخبار مرتبط با دومین سرمایه گذاریتان را در سایتهای مختلف بهخوبی دنبال میکنید.
مثل بقیه نباشید و بازبینی سبد سهام را فراموش نکنید!خب… اگر تا به حال تکالیفتان را به درستی انجام داده باشید، حالا شما پرتفویتان را تشکیل دادهاید. پرتفوی با ۲ سهم مختلف. (منظور ما از پرتفوی هما سبد سهام است). حالا نوبت به بازبینی سبد سهام رسیده است.
یک پیشنهاد فوقالعاده مهم و حیاتی: بعد از تشکیل سبد سهام، آن را فراموش نکنید.
سرمایه گذاری در سهام نیازمند بازدیدهای دورهای است تا شما را مطمئن کند که همهچیز خوب پیش میرود. آیا هنوز هم با سرمایه گذاریتان در آن شرکتها راحت هستید و از آن لذت میبرید؟ آیا قیمت سهام و ارزش پرتفوی شما به شکل معناداری بالا یا پایین رفته است؟ در کل وضعیت بازار چگونه است؟
آیا یکی از سهام شما خیلی تغییر کرده است؟
تصویر کنید که شما سال گذشته سهام شرکت فرضی سمپل را برای پرتفویتان خریدهاید. از آن زمان سهام شما، تقریباً ۱۰۰% رشد کرده و قیمتش دو برابر شده است. بهاینترتیب، اگر شرکت سمپل در آن زمان ۱۰% از پرتفوی شما را تشکیل داده باشد، اکنون ممکن است ۱۸% از پرتفوی شما را به خود اختصاص دهد. از منظر مدیریت ریسک، این میزان ممکن است درصد بسیار بزرگی برای یک سهم در پرتفوی باشد (فارغ از اینکه اصلاً این سهم متعلق به چه شرکتی است).
بنابراین شما با یک تصمیم روبهرو هستید:
آیا باید تعدادی از سهام این شرکت را بفروشید تا مجدداً نسبت سهم این شرکت در پرتفویتان به میزان قبلی خود بازگردد؟
فروش ممکن است اقدامی غیرعقلانی به نظر برسد. درنهایت، سهام شرکت سمپل به روند صعودی خود ادامه میدهد؛ اما از منظر مدیریت ریسک، این کار اقدامی درست است. هیچ سهمی تا ابد صعودی باقی نخواهد ماند و هر چه که یک سهم بخش بزرگتری از پرتفوی شما را تشکیل دهد، تأثیر بیشتری هم بر عملکرد کل پرتفوی و سودآوری شما خواهد داشت (این عبارت را مجدداً به یاد بیاورید که: «تمامی تخممرغهایتان را در یک سبد نگذارید»). اگر قیمت آن کاهش یابد، میتواند کل پرتفوی شما را با خود به پایین بکشد و زیان بزرگی را برای شما بهجا بگذارد.
سرمایه گذارانی که به مدیریت اثربخش ریسک پرتفویشان اهمیت میدهند، مقدار کافی از سهامی که بهشدت رشد کرده است را میفروشند و از پولی که از فروش آن به دست میآورند، استفاده میکنند تا سهام شرکتهایی را بخرند که قیمتشان کاهش یافته است و وقت خرید سهامشان فرارسیدهاست. پرتفویتان را همیشه متنوع نگهدارید!
نکته اصلی آن است که هیچوقت بازبینی سبد سهام خود را فراموش نکنید و به طور مرتب (برای مثال هر سه ماه یک بار) آن را مورد بررسی قرار دهید و سهامی که شرایط خوبی ندارند از پرتفوی خود خارج کنید!
اما راه بهتر بازبینی سبد سهام چیست؟فروختن سهمی که قیمت آن افزایش یافته است (حتی فروختن بخشی از آن) شما را وادار به پرداخت کارمزد فروش و مالیات میکند که در حدود ۱% از قیمت فروش سهم است؛ بنابراین اگر میخواهید سهم شرکت سمپل را همچنان در پرتفوی خود نگه دارید و کارمزد و مالیات هم پرداخت نکنید، یکی از بهترین راههای ممکن، آوردن سرمایه جدید به بازار بورس است. زمانی که شما پول اضافی دارید و قصد دارید آن را وارد بازار بورس کنید، بهتر است از آن برای بازبینی سبد سهام و همگن کردن پرتفوی و خرید سهام سایر شرکتها استفاده کنید. شما مجبور نیستید حتماً سهام شرکت سمپل را بفروشید، بلکه با خرید سهام شرکتهای دیگر میتوانید وزن سهم شرکت سمپل را در پرتفویتان کاهش دهید و پرتفوی خود را متعادل کنید.
این فرآیند را بازبینی مجدد پرتفوی یا بازبینی سبد سهام مینامند که میتواند در دورههای زمانی مشخص اتفاق بیفتد (مثلاً هرماه یا هر سه ماه یا بیشتر) و یا زمانی انجام شود که نسبت یکی از سهام در پرتفوی شما خیلی بزرگ میشود (مثلاً ۵ تا ۱۰ درصد بیشتر از آن میزانی که شما برای آن در نظر گرفته بودید)
در بورس همهچیز تغییر میکند، شما هم همگام با تغییرات بورس، تغییر کنید!همهچیز تغییر میکند؛ طبیعت، مردم، دولتها، افکار و عقاید و حتی سرمایه گذاریها. سهامی که شما ۲ سال پیش خریدید شاید دیگر در استراتژی سرمایه گذاری امروز شما جایی نداشته باشد. قهرمانان دیروز شاید بازندگان امروز باشند! حواستان هست؟ شما باید حداقل یکبار در سال احساسات و عواطف خود را کنار بگذارید و با عقل و منطق مروری عمیق نسبت به سبد سهامتان داشته باشید.
یک قاعده کلی آن است که از خودتان این سؤال را بپرسید: «اگر قرار بود دوباره این سهم را بخرم، آیا با شرایط فعلی امروز بازهم حاضر به خرید آن بودم؟» اگر پاسخ مثبت است… خوش به حالتان! این سهم را نگه دارید؛ اما اگر پاسخ منفی است… بهتر است درباره فروش این سهم و خرید سهمی که جذابیت بیشتری دارد، جدیتر فکر کنید، یا حداقل میتوانید با خرید سهام شرکتهای دیگر نسبت این سهم در پرتفویتان را کاهش دهید.
آیا آماده ورود به بازار سهام شدهاید؟
خب، ما مروری بر مقدمات سهام داشتیم و اکنون میدانیم که سهام چیست. برخی از مواردی که راجع به آنها صحبت کردیم در زیر آمده است:
سهم نشاندهنده مالکیت صاحب آن در شرکت است.
خرید سهم یک شرکت باعث میشود که شما مالک بخشی از آن شرکت شوید.
شما از دو طریق میتوانید با استفاده از سهام کسب درآمد کنید: افزایش قیمت سهم و دریافت سود نقدی سالیانه از شرکت.
یک پرتفوی متنوع میتواند ریسک سرمایه گذاری شما را کاهش دهد.
خب مرحله بعد چیست؟
اکنون شما مجهز به دانش اولیه لازم برای آغاز به کار در بازار بورس هستید. حالا باید جزئیات بیشتری را دراینباره بیاموزید. گام بعدی شیرجه زدن در استخری از سهام است. اگر ندانید که عمق این استخر چقدر است ممکن است سرتان با کف سنگیاش برخورد کند و حسابی درد بگیرد.
مطلب مرتبط را بخوانید: چطور بورس را شروع کنیم؟